Toespraak Mariette de Visser (lijsttrekker)

Wij genieten erg van onze plek op ons mooie Hogeland. Het afwisselende landschap met de weidse vergezichten, de dorpen, het wad, de rust. Maar ook de mensen, de activiteiten en de levendigheid. Sinds een aantal jaren zet ik mij in voor mijn directe omgeving, de laatste jaren als voorzitter van dorpsbelangen in Eenrum. En nu als lijsttrekker van de PvdA. Wat mij hierin trekt is dat ik kan bijdragen aan een sociale en sterke omgeving. Er aan kan bijdragen dat we zorg hebben voor elkaar. Er aan kan bijdragen dat we delen zodat ieder een goed bestaan heeft. Er aan kan bijdragen dat we levendige dorpen hebben waar bewoners actief bezig zijn met hun eigen leefomgeving. Een beetje idealistisch misschien, maar ik geloof erin.

Nu denkt u misschien “wat heb ik aan die idealen”, ik heb geen baan meer nu er ontslagen zijn gevallen bij Heiploeg. Of mijn woonlasten nemen almaar toe….  Natuurlijk weten we allemaal dat we in moeilijke tijden leven. De crisis zit iedereen dwars. En dat betekent dat er moeilijke keuzes gemaakt moeten worden. De Pvda is een partij die daar niet voor wegloopt. Die verantwoordelijkheid neemt. Maar die ook van de mensen zelf vraagt verantwoordelijkheid te nemen en naar draagkracht bij te dragen. De rijken een beetje meer dan de mensen met een laag inkomen.

Natuurlijk zijn er veel keuzes die landelijk gemaakt worden. Waar we hier als lokale afdeling geen invloed op hebben. Maar er zijn ook heel belangrijke zaken waar wij wél op lokaal niveau aan werken. Die staan in ons verkiezingsprogramma dat de titel heeft: “Verbinden om te ontplooien en loslaten in vertrouwen”.  Laat ik met het tweede deel beginnen. “Loslaten in vertrouwen”. Het geeft aan dat de PvdA gelooft in de kracht van onze dorpen en in de mogelijkheden van mensen. We leven in een tijd waarin de overheid niet alles meer kan en hoeft te regelen. Veel initiatieven komen van onderop uit de samenleving. De gemeente of de provincie moet zo’n initiatief positief bekijken. Niet vanuit regeltjes en onmogelijkheden, maar vanuit kansen. Dat loslaten is moeilijk. Vergelijk het met een kind dat je moet loslaten. Eerst een klein beetje, als het voor het eerst gaat logeren. Later als het alleen naar school fietst. En nog later als ze een eigen leven opbouwen. Die laatste stap heb ik met mijn eigen kinderen nog niet gezet. Maar ik kijk wel tevreden terug op de eerste stappen. En loslaten gaat niet zo “  “ , maar zo “  “. Zo is het met de gemeente ook. De eerste experimenten zijn gedaan met o.a. het project vitale dorpen. Dorpen mochten zelf plannen indienen en aan de slag met het budget. Eenrum heeft dat gedaan, en Westernieland en Ulrum. Daar zijn hele goede ervaringen mee opgedaan. In Eenrum met het project “Ainrom Old en Nij” en in Westernieland met de speeltuin en in Ulrum met het project “Ulrum 2034”. Door de bijdrage van de gemeente komt de subsidiestroom op gang, en wordt er een veel grotere investering mogelijk. Dat is wat ons betreft de goede weg. Ook in andere dorpen zien we die kracht van onderop ontstaan. Denk aan St. Jan in Kloosterburen en de plannen voor het dorpshuis in de kerk van Pieterburen. Van de gemeente vragen we vooral om te helpen en mee te denken. Om er te zijn voor de inwoners en de ondernemers. Om eerlijk en duidelijk te zijn.

Dit bepaalt ook hoe wij kijken naar de plannen voor de gemeentelijke herindeling, u zag dit al in het filmpje. Het contact met inwoners en de kwaliteit van de dienstverlening moet verbeteren als er een grotere gemeente komt. Dat kán ook, doordat in een grotere gemeente ambtenaren zich niet met 10 verschillende dingen bezig hoeven te houden. En het kan omdat er gebiedsgericht gewerkt moet worden. Eén aanspreekpunt voor een dorp. Iemand die er regelmatig is en het dorp en de mensen kent. Dat is ons ideaal. Daarbij denken wij dat de “Van Lauwerszee tot Dollard tou” te groot is. Meer dan honderd dorpen is niet meer te overzien. De afstanden worden te groot. Dus wij gaan graag aan de slag met de vier gemeenten De Marne, Bedum, Winsum en Eemsmond. Ons motto is: “Wij vieren ’t Hoogeland”!

En dan “Verbinden om te ontplooien”. Ontplooiing is een belangrijk begrip. De Pvda gelooft er in dat dat voor iedereen belangrijk is. Werk en een goede opleiding. Dan kun je je ontplooien. En als het niet lukt met een reguliere baan, dan moet er een vangnet zijn. Dan zult u zeggen, dat is mooi, maar wat kan de PvdA dan betekenen? De PvdA zet keihard in op meer en goed werk. Natuurlijk is het moeilijk om concreet iets voor de werknemers te doen als een bedrijf zoals Heiploeg failliet gaat. Maar door bedrijven zoveel mogelijk te faciliteren kunnen we zeker wat doen. In dit geval is het voor de doorstart van Heiploeg bv erg belangrijk dat de kadeverlenging in Lauwersoog er komt. En daar werkt onze wethouder Harm Evert Waalkens keihard aan. Ook zien we kansen in recreatie en toerisme. Ons mooie gebied biedt kansen hiervoor, kansen die ook steeds meer worden gezien door ondernemers.  Ondernemers die nieuwe zaken oppakken, met lef. Naast de traditionele sectoren waar wij hier ons inkomen mee verdienen, zoals de landbouw en de visserij, is dit een nieuwe sector met ontwikkelingsmogelijkheden.

En als je geen werk hebt, wat dan? Samen met het UWV op zoek, waarbij het UWV een actieve aanpak kiest. Passend bij de persoon en zijn of haar mogelijkheden. B.v met een reintegratieproject. Er is zoveel goed werk te doen in onze dorpen dat anders niet gebeurt. Zo is in Zoutkamp in 2009 de sloepenloods gerealiseerd met mensen uit het reintegratietraject. De Stichting Historische Visserij pakte dit op met mensen uit het reintegratietraject uit Winsum en de Marne. Twee gepensioneerde timmerlieden uit het dorp fungeerden als bouwmeesters. Het huisje werd overgedragen aan het naastgelegen Visserijmuseum en is te bezichtigen. Een prachtig project! Niet alleen goed voor het dorp of de maatschappij, maar ook voor de mensen die het betreft. Het werk geeft ritme en regelmaat, het geeft voldoening en het geeft kansen op een reguliere baan.  We moeten ook niet ontkennen dat er een groep mensen is voor wie die stap te groot is. Mensen met psychiatrische problemen bv, of een verslaving. De PvdA vindt het belangrijk dat er een goed vangnet blijft voor die mensen.

Daarnaast vinden wij dat werkgevers alles moeten doen om werk te creëren voor mensen uit onze eigen regio. De gemeente mag het goede voorbeeld geven als werkgever of door in aanbestedingen te eisen dat er werklozen uit de regio aan werk worden geholpen. En de gemeente moet dit ook eisen van bedrijven, en bedrijven in de regio moeten die verantwoordelijkheid nemen.

Een andere ontwikkeling die op de gemeente afkomt zijn de veranderingen in de zorg. De gemeenten nemen taken over van het rijk en de provincie, maar wel met minder geld. Een moeilijke opgave dus, maar het geeft ook kansen. In probleemgezinnen komen nu vaak verschillende instanties over de vloer. De ene voor de kinderen, de andere vanwege schulden, de derde voor hulp aan de verslaafde vader of moeder etc. Nu de gemeenten dit gaan aansturen kan ervoor worden gezorgd dat er 1 hulpverlener bij een gezin komt. Eén persoon die het gezin kan bijstaan en weet welke hulp er nodig is. Zodat er geen zaken dubbel gebeuren. En er voor het gezin duidelijk is wie er voor hun vragen beschikbaar is. De PvdA vindt zorg dicht bij huis heel belangrijk. Kleinschalige vormen van zorg, bij de mensen thuis. Zodat ouderen langer thuis kunnen blijven wonen met de nodige hulp. Daarnaast is belangrijk dat er weer meer wordt omgekeken naar elkaar, in aansluiting op de professionele zorg. Zoals dat in Ulrum gebeurt met het project Dörpssörg, waar Hans van der Heide al over vertelde in het filmpje. Waar meer dan 20 vrijwilligers mensen opzoeken die eenzaam zijn, of met eenvoudige dingen hulp nodig hebben. En waar die vrijwilligers signaleren als er professionele hulp moet worden ingeschakeld. Dat zijn initiatieven die ondersteuning verdienen.

Mensen blijven in de toekomst langer thuis wonen, en er komen ook meer ouderen. Dit betekent dat we er ook voor moeten zorgen dat er voldoende goede en betaalbare woningen voor ouderen beschikbaar zijn. Dus woningen die aangepast zijn, met bv een badkamer en slaapkamer op de begane grond.  Maar misschien ook met nieuwe technologie die maakt dat ouderen zich veilig voelen in huis en op hulp kunnen rekenen als er iets mis gaat. Ook voor anderen met een laag inkomen moeten er betaalbare woningen zijn van goede kwaliteit. Er moet geinvesteerd worden in de woningen om ze energiezuiniger te maken. Daardoor nemen de woonlasten af. Zo gaan betaalbaarheid en duurzaamheid hand in hand. Wij zijn daarom voor de oprichting van een centrum voor duurzaamheid. En ook zouden wij graag experimenten zien op dit gebied. Zouden we bv energieneutrale huurwoningen kunnen realiseren?

Goede ideeën genoeg. Kunnen we bv op braakliggende gronden van de gemeente boomgaarden of moestuinen inrichten? Dat dient meerdere doelen tegelijk: een mooie inrichting,  gezond voedsel, en saamhorigheid door het samen werken aan de tuin. Misschien heeft u ze ook, die goede ideeën. Straks is er volop ruimte voor. En natuurlijk horen we ook graag uw mening over de koers die we hebben uitgestippeld in ons verkiezingsprogramma. Zijn we op de goede weg? Waar moet de prioriteit liggen? Wat kan er misschien nog scherper worden neergezet? We horen het zo meteen graag van u!

Wij zijn er in ieder geval van overtuigd dat we als PvdA een belangrijke rol kunnen spelen in de verdere ontwikkeling van onze gemeente. We hebben een mooie kandidatenlijst gepresenteerd, u hebt nu met ieder van ons kunnen kennismaken. Een mix van ervaring en vernieuwing, allen even enthousiast. Wij blijven aan de slag vanuit het sociaal-democratische gedachtengoed. Samen werken aan een sociaal en sterk de Marne, met zorg voor elkaar en kansen voor iedereen!